චීනය මෙන් නොව අර්බුදකාරී ශ්‍රී ලංකාවට ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 4 කට ආසන්න ජීවිතාරක්ෂක ආධාරයක් අඛණ්ඩව ලබා දී ඇති ඉන්දියාවෙන් ආරක්ෂක ගැටළු මතු කරමින් යුවාන් වැන්ග් 5 නම් චීන පර්යේෂණ සහ සමීක්ෂණ යාත්‍රාව දකුණු ශ්‍රී ලංකාවේ හම්බන්තොට වරාය වෙත පැමිණෙමින් සිටිනවා.
ඔත්තු බැලීමේ නෞකාවක් ලෙස ඉන්දියාව විසින් හඳුන්වා ඇති යුවාන් වැන්ග් 5 චීන යාත්‍රාව අගෝස්තු 11 වැනිදා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීමට නියමිතයි. ප්‍රධාන වශයෙන් ඉන්දීය පාර්ශ්වයෙන් මතු වූ කරුණුවලට ප්‍රතිචාර දක්වමින් ශ්‍රී ලංකා රජය එම යාත්‍රාවේ සංචාරය පිටුපස හමුදාමය අරමුණක් නොමැති බව තහවුරු කරනවා.
යාත්‍රාව පැමිණෙන්නේ ඉන්ධන පිරවීමට මිස වෙනත් අවශ්‍යතාවක් සඳහා නොවන බව පැවසූ කැබිනට් ප්‍රකාශක බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා මේ සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ නව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා දැනුවත් කර ඇති බව ද පැවසුවා
කිසිදු ප්‍රශ්නයක් ඇති නොවන පරිදි දෙරට සමඟ කටයුතු කිරීමට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ප්‍රයත්නයන් ගන්නා බව ජනාධිපතිවරයා කැබිනට් මණ්ඩලයට ප්‍රකාශ කළේය,” ගුණවර්ධන මහතා සඳහන් කළා.
ශ්‍රී ලංකා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ මාධ්‍ය ප්‍රකාශක කර්නල් නලින් හේරත් ද එවැනිම අදහස් ප්‍රකාශ කළේ න්‍යෂ්ටික නොවන පසුබිමක් බැවින් යාත්‍රාව නැංගුරම් ලෑමට ශ්‍රී ලංකාව ඉඩ දෙන බවයි. කෙසේ වෙතත්, ඉන්දියාවේ කනස්සල්ල පිළිබඳව ඔවුන් දන්නා බව ඔහු පවසා තිබුණා.
හම්බන්තොට වරාය සඳහා අරමුදල් සපයන ලද්දේ චීනය විසින් වන අතර, ව්‍යාපෘතිය නිම කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාව ලබාගත් ණය ආපසු ගෙවීමට අපොහොසත් වූ පසු එහි බහුතර කොටස් 2017 දී චීන සමාගමකට පැවරනු ලැබුවා. ආරක්ෂක ගැටළු සම්බන්ධයෙන් මීට පෙරද ප්‍රතිචාර දක්වමින් ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන් පවසා ඇත්තේ වරාය වාණිජ කටයුතු සඳහා පමණක් භාවිත කරන බවත් චීන හමුදා ක්‍රියාකාරකම් සඳහා වරායේ ඉඩක් නොමැති බවත්ය. එහෙයින්, ‘ඔත්තුකාර’ යාත්‍රාවට වරායේ නැංගුරම් ලෑමට අවසර දීමට ගත් තීරණය ඉන්දියාවේ උදහසට හේතු වී තිබෙනවා.
වාර්තා වලට අනුව, Yuan Wang 5 යනු අභ්‍යවකාශය සහ චන්ද්‍රිකා නිරීක්ෂණ සහ අන්තර් මහද්වීපික බැලස්ටික් මිසයිල දියත් කිරීම් සඳහා නිශ්චිත භාවිතයක් සහිත ද්විත්ව භාවිත ඔත්තු බැලීම, පර්යේෂණ සහ සමීක්ෂණ යාත්‍රාවකි. මෙම යාත්‍රාව මහජන විමුක්ති හමුදාව (PLA) එහි උපායමාර්ගික ආධාරක බලකාය (SSF) ඒකකය යටතේ පාලනය වේ. SSF අභ්‍යවකාශ, සයිබර් සහ ඉලෙක්ට්‍රොනික යුද්ධ කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි.
‘යුවාන් වැන්ග් 5’ යනු ප්‍රබල නිරීක්ෂණ යාත්‍රාවක් වන අතර එහි සැලකිය යුතු ගුවන් ප්‍රවේශයක් – වාර්තා වන පරිදි කිලෝමීටර 750 ක් පමණ වේ – එයින් අදහස් කරන්නේ කේරළ, තමිල්නාඩු සහ ආන්ද්‍ර ප්‍රදේශ් හි වරායන් කිහිපයක් චීනයේ රේඩාර් පද්ධතියට හසු විය හැකි බවයි. දකුණු ඉන්දියාවේ මර්මස්ථාන කිහිපයක් නිරීක්ෂණය කිරීමේ තර්ජනයට ලක්විය හැකි බවට වාර්තා ප්‍රකාශ කරනව
මේ අතර, Pattali Makkal Katchi (PMK) නිර්මාතෘ S. Ramadoss හම්බන්තොට වරායේ නැංගුරම් ලෑමට නියමිතව ඇති චීන ඔත්තු නෞකාව සම්බන්ධයෙන් පසුගියදා කනස්සල්ල පළ කළා. මෙම යාත්‍රාවට හම්බන්තොට වරායේ නැංගුරම් ලෑමට ඉඩ ලබාදුනහොත් එය කූඩන්කුලම් සහ කල්පක්කම් න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියාකාරකවලට මෙන්ම චෙන්නායි සහ තූතුකුඩි වරායටද අවදානමක් ඇති කරන බවද ඔහුගේ අදහසයි.
විදේශ ආරක්ෂක විශ්ලේෂකයින් Yuan Wang 5 විස්තර කරන්නේ චන්ද්‍රිකා, රොකට් සහ අන්තර් මහද්වීපික බැලස්ටික් මිසයිල දියත් කිරීම් නිරීක්ෂණය කිරීමට භාවිතා කරන චීනයේනවතම පරම්පරාවේ අභ්‍යවකාශ පර්යේෂණ නෞකාවක් ලෙසයි.
ශ්‍රී ලංකා උපදේශන සමාගමක් වන Belt & Road Initiative Sri Lanka සිය වෙබ් අඩවියේ සඳහන් කළේ යුවාන් වැන්ග් 5 නෞකාව අගෝස්තු 11 වැනි දින හම්බන්තොට වරායේ සතියක කාලයක් නැංගුරම් ලෑමට නියමිත බවත් සැපයුම් ලබා ගැනීමෙන් පසු අගෝස්තු 17 වැනිදා පිටත්වීමට ඉඩ ඇති බවත්ය.
යුවාන් වැන්ග් 5 යානය සතියක කාලයක් හම්බන්තොට ප්‍රදේශයේ රැඳී සිටින අතර අගෝස්තු සහ සැප්තැම්බර් දක්වා ඉන්දීය සාගර කලාපයේ වයඹ දිග ප්‍රදේශයේ අභ්‍යවකාශ නිරීක්ෂණ, චන්ද්‍රිකා පාලනය සහ පර්යේෂණ සිදු කරනු ඇති බව එහි වැඩිදුරටත් සඳහන්.
මේ වසර මුලදී ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදයේ පතුලටම ඇද වැටුණු අතර කොන්දේසි විරහිත සහයෝගයක් ඇතිව ණය බරින් මිරිකී සිටින රටට උපකාර කිරීමට ඉදිරිපත් වූයේ අසල්වැසි ඉන්දියාවයි. කෙසේ වෙතත්, විශේෂයෙන්ම ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාවට උදව් කිරීමට චීනය එතරම් කැමැත්තක් දැක්වූයේ නැත. එබැවින් චීන යාත්‍රාවට ශ්‍රී ලංකා වරායකට පැමිණීමට ඉඩ දීම ජාතිය තුළ මෙන්ම ඉන් පිටත ද දැඩි විමතියක් මතු කර තිබෙනවා.
පසුගිය සතියේ ඉන්දීය විදේශ අමාත්‍යාංශය ප්‍රකාශ කළේ චීන යාත්‍රාවේ සැලසුම්ගත සංචාරයනිරීක්ෂණය කරමින් සිටින බවත් නෞකාවේ සංචාරයට එරෙහිව ඉන්දියාව දැනටමත් ශ්‍රී ලංකා රජයට වාචික විරෝධයක් ඉදිරිපත් කර ඇති බවයි.
මේ අතර, ඉන්දියාව විසින් මතු කරන ලද ආරක්ෂක ගැටළු වලට ප්‍රතිචාර දක්වමින් චීන විදේශ අමාත්‍යාංශය කියා සිටියේ තමන් සෑම විටම මහ මුහුදේ නිදහස නීත්‍යානුකූලව භාවිතා කළ බවයි.
“අදාළ පාර්ශ්වයන් චීනයේ සාගර විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ ක්‍රියාකාරකම් නිවැරදිව නරඹා වාර්තා කරනු ඇතැයි චීනය බලාපොරොත්තු වන අතර සාමාන්‍ය හා නීත්‍යානුකූල නාවික කටයුතුවලට මැදිහත් වීමෙන් වළකිනු ඇත,” අමාත්‍යාංශය පවසයි.
පවතින ආර්ථික අර්බුදයේ බලපෑම ලිහිල් කිරීම සඳහා චීනයෙන් දැවැන්ත ණයක් ලබා ගැනීමට ආන්ඩුව තවමත් උත්සාහ කරමින් සිටින බැවින්, අලුතින් තේරී පත් වූ ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහට මෙම සංවර්ධනය පරීක්ෂණයකි.
ඔහු තවමත් චීන යාත්‍රාවේ සංචාරය කිරීම හෝ ඉන්දියාව විසින් මතු කරන ලද කාරණා සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් නිල ප්‍රකාශයක් සිදු කර නැහැ. ඒ වෙනුවට ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ චීන තානාපතිවරයා සමඟ සුහද සාකච්ඡාවක නිරත වූ අතර එහිදී ඔහු චීනයේ දැඩි විරෝධය නොතකා එක්සත් ජනපද සභා කථානායක නැන්සි පෙලෝසි තායිවානයට ගොස් දිනකට පසු එක් චීනයක් ප්‍රතිපත්තියට දැඩි ලෙස කැපවී සිටින බව අවධාරණය කළා.
Qi Zhenghong සමඟ පැවති හමුවකදී පළ කරන ලද ට්විටර් පණිවුඩයක, ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා එක් චීනයක් ප්‍රතිපත්තියට මෙන්ම ජාතීන්ගේ ස්වෛරීභාවය සහ භෞමික අඛණ්ඩතාව පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රඥප්ති මූලධර්මවලට ශ්‍රී ලංකාවේ දැඩි කැපවීම නැවත අවධාරණය කළා.
“අන්‍යෝන්‍ය ගෞරවය සහ රටවල අභ්‍යන්තර කටයුතුවලට මැදිහත් නොවීම සාමකාමී සහයෝගීතාවයට සහ ගැටුම්වලින් තොර වීම සඳහා වැදගත් පදනම් වේ,” ඔහු නිකුත් කළ ට්විටර් පණිවුඩයේ සඳහන්.
ශ්‍රී ලංකාව මුහුණ දී සිටින දැවැන්ත ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ ඉන්ධන මිලදී ගැනීම් සඳහා පෙබරවාරි මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 500 ක ණයක් සහ ආහාර, ඖෂධ සහ අනෙකුත් අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය මිලදී ගැනීම සඳහා මාර්තු මාසයේදී තවත් ඩොලර් බිලියන 1 ක ණයක් ඇතුළුව, වසර ආරම්භයේ සිටම ඉන්දියාව ශ්‍රී ලංකාවට ඩොලර් බිලියන 2.5 කට ආසන්න මූල්‍ය ආධාර ලබා දී තිබෙනවා.
මීට අමතරව ඉන්දීය ජනතාවගේ පරිත්‍යාගයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාවට පිරිනමනු ලබන රුපියල් බිලියන 2ක මානුෂීය ආධාර තොගයක පසුගිය මැයි 22 දා නිල වශයෙන් මෙරටට ලබා දීම ද සිදුකෙරුණා.
එම ආධාර තොගයේ සහල් මෙට්‍රික් ටොන් 9,000ක්, කිරිපිටි මෙට්‍රික් ටොන් 50ක් සහ මෙට්‍රික් ටොන් 25කට අධික ඖෂධ හා වෛද්‍ය සැපයුම් අඩංගු වූ අතර මැයි 18 වන දා තමිල් නාඩු ප්‍රධාන අමාත්‍ය එම්.කේ. ස්ටාලින් විසින් මෙම ආධාර තොගය චෙන්නායි වරායෙන් මෙරටට පිටත් කර එවා තිබුණා.
තමිල් නාඩු රජය විසින් සහල් මෙට්‍රික් ටොන් 40,000ක්, කිරි පිටි මෙට්‍රික් ටොන් 500ක් සහ ඖෂධ සැපයීම යටතේ පැමිණෙන පළමු තොගය මෙය වන අතර එහි මුළු වටිනාකම ශ්‍රී ලංකා රුපියල් බිලියන 5.5කට වඩා අධිකයි.
මෙම සියළු කරුණු අනුව පෙනී යන්නේ ශ්‍රී ලංකාව මුහුණ දී ඇති මෙම බැරෑරුම් අවස්ථාවේදී පවා ඉන්දියාව අප සමග අයෝමය ශක්තියක් ලෙස එකට සිටින අතර චීනය , ඉදිරියටත් ශ්‍රී ලංකාවට සත් භාවයෙන් යුතුව සහයෝගය ලබා දෙයිද යන්න බරපතල ප්‍රශ්ණයක් බවයි.
අසල්වැසි කලාපීය බලවතා වන ඉන්දියාව ලඟින් සිටියදීම මෙරට සියලුම පාහේ සංවර්ධන ව්‍යාපෘති සඳහා ණය ගැනීමට පසුගිය රජයන් රැසක්ම කටයුතු කර තිබුණේ චීනයෙන් පමණක් වීම විමතිය ගෙනදෙන්නක්.
කළණ මිතුරු වෙසින් සහය දක්වන බව චීනය පුන පුනා කීවත් එය මහපොළොවේ යථාර්තයක් වී ඇත්ද යන්න බරපතළම ගැටළුවක්.
දිළිදු රටවල සාරය උරාබොන යක්ෂයෙකුගේ වෙස් ගත් චීනය මේ වන විට ලොව රටවල් රැසක් සිය දැවැන්ත ණය උගුල් වලට හසුකර අවසන්.
මිත්‍ර සෙයියාවෙන් සිදුවන මෙම ආක්‍රමණයන් තේරුම් ගැනීමට බොහෝ රටවලට පසුකාලීනව හැකි වුවත් එහි කිසිදු ඵලක් නොවන්නේ ඒ වන විටත් අශ්වයා පැනගොස් අවසන් බැවින්.
චීනය , අමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 3220 ක , විදෙස් සංචිත ප්‍රමාණයකට හිමිකම් කීවත් අප රට මෙතරම් ආර්ථික අර්බුධයකට මුහුණ පා ඇති අවස්ථාවකදී ඹවුන් අප පිහිටට පැමිණෙන්නේ සුළු මුදල් ප්‍රමාණයක් පමණක් අප වෙත විසි කරමින් පමණක් වීම කැපී පෙනෙන සිදුවීමක්.
එලෙස ලබා දෙන ඩොලර් මිලියන ගණනටද අපට චීනය වෙත ඍඡු හා වක්‍ර ලෙස මෙරට දේශීය සම්පත් කුණු කොල්ලයට විකුණා දැමීමට හෝ දීර්ඝ කාළීන බදු දීමට සිදුවනවා.
ඒ අනුව මෙමෙ චීන කෞකා අර්බුදය , ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ට රට ඉදිරියට ගෙන යාමට අවශ්‍යද නැතහොත් චීන ඉල්ලීම් ලබා දීමට අවශ්‍යද යන්න පරීක්‍ෂණයක් වනු ඇති බව ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා වල සදහන්.
ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාව සිය ලගම මිතුරාගේ අවශ්‍යතාවයන් දෙස නොබලා වෙනත් බලවතුන් පසුපස යාම මේ මොහොතේ සිදුකළ යුතද යන්න තවත් වරක් විමසා බැලිය යුත්තක් වනවා.
