ලෝක කාලගුණ විද්‍යා දිනය අදයි

ලෝක කාලගුණ විද්‍යා දිනය (World Meteorological Day) 2021 මාර්තු 23 වන දින ලොව පුරා සමරනු ලැබේ.

සමාජයේ ආරක්ෂාව සහ යහපැවැත්ම සඳහා ජාතික කාලගුණ විද්‍යා හා ජල විද්‍යාත්මක සේවාවන්හි අත්‍යවශ්‍ය දායකත්වය පෙන්නුම් කරන බැවින් ලොව පුරා මෙම දිනය ඉතා වැදගත් වේ.

එහි සුවිශේෂී තේමාව සමඟින්, දවස අරමුණු කරන්නේ පෘථිවිය මුහුණ දෙන විවිධ උත්සුකයන් පිළිබඳව ලොව පුරා දැනුවත් කිරීමය.

සෑම වසරකම මෙම දිනය වෙනස් තේමාවක් හෝ සටන් පාඨයකින් සමරනු ලැබේ. 2021 වසරේ ලෝක කාලගුණ විද්‍යා දිනය තේමාව වන්නේ “සාගරය, අපේ දේශගුණය සහ කාලගුණය”( The ocean, our climate and weather) යන්නයි.

කාලගුණය හා දේශගුණය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, සාමාන්‍ය සංජානනය වන්නේ වායුගෝලයේ සිදුවන දේ පිළිබඳව ය. කෙසේ වෙතත්, සාගරය ද මෙහි විශාල කොටසකි.

සාගරය පෘථිවි පෘෂ්ඨයෙන් 70% ක් පමණ ආවරණය වන අතර දේශගුණික විපර්යාස සඳහා එය වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. ජාතික කාලගුණ විද්‍යා හා ජල විද්‍යාත්මක සේවා සහ පර්යේෂකයන් නිරන්තරයෙන් සාගරය සහ එය වෙනස් වන ආකාරය නිරීක්ෂණය කරයි.

මෙම වසරේ තේමාව පෘථිවි පද්ධතිය තුළ සාගරය, දේශගුණය සහ කාලගුණය සම්බන්ධ කිරීම පිළිබඳ ලෝක කාලගුණ විද්‍යා සංවිධානය (World Meteorological Organisation /WMO) හි විශේෂ අවධානයක් යොමු කර සමරයි.

ලෝක කාලගුණ විද්‍යා සංවිධානය වන WMO 1950 මාර්තු 23 වන දිනක පිහිටුවා ඇති අතර එතැන් සිට එම දිනය ලෝක කාලගුණ විද්‍යා දිනය ලෙස සමරනු ලැබීය.

WMO යනු සාමාජික රටවල් 193 ක සාමාජිකත්වය සහිත අන්තර් රාජ්‍ය සංවිධානයකි.

එහි මූලාරම්භය පැමිණියේ 1873 වියානා ජාත්‍යන්තර කාලගුණ විද්‍යා සමුළුවේදී මුල් රෝපණය කරන ලද ජාත්‍යන්තර කාලගුණ විද්‍යා සංවිධානය (IMO) විසිනි.

1950 දී WMO සම්මුතිය අනුමත කිරීම මගින් WMO පිහිටුවන ලදී. වසරකට පසුව WMO කාලගුණ විද්‍යාව (කාලගුණය සහ දේශගුණය), මෙහෙයුම් ජල විද්‍යාව සහ ඒ හා සම්බන්ධ භූ භෞතික විද්‍යා සඳහා එක්සත් ජාතීන්ගේ විශේෂිත ආයතනය බවට පත්විය.

එහි මූලස්ථානය ජිනීවාහි පිහිටා ඇත.